LỊCH SỬ VÀ Ý NGHĨA NGÀY KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM 18/5

Lời căn dặn ngắn gọn, súc tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh trải qua 6 thập kỷ nhưng vẫn còn nguyên giá trị, thể hiện tầm nhìn chiến lược sâu rộng, tư tưởng lớn của Người đối với định hướng phát triển lâu dài của nền KH&CN nước nhà. Thấm nhuần lời dạy của vị lãnh tụ vĩ đại, tháng 6/2013, tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII đã quyết định thông qua Luật KH&CN và thống nhất chọn ngày 18/5 hàng năm là “Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam” (quy định tại Điều 7, Luật KH&CN sửa đổi được Quốc hội thông qua năm 2013 - Luật số 29/2013/QH13).

Ngày KH&CN Việt Nam đã, đang và sẽ là ngày hội để tôn vinh những người làm khoa học, giới thiệu các kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất. Không những vậy, đây cũng là dịp để nâng cao nhận thức và khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ Việt Nam, tinh thần đam mê lao động sáng tạo trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ Việt Nam trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Cũng từ cột mốc lịch sử ấy, ngày 18/5 hàng năm trở thành ngày có ý nghĩa đặc biệt quan trọng không chỉ với ngành KH&CN, mà còn với tất cả những ai đam mê khoa học, sáng tạo, khởi nghiệp. KH&CN từ đó không chỉ khẳng định vai trò và sức mạnh vô cùng to lớn trong các lĩnh vực công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước mà còn trở thành động lực then chốt của sự nghiệp đổi mới và phát triển.

Trong suốt nhiều thập kỷ, nhờ học tập và lĩnh hội tư tưởng chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam không ngừng lớn mạnh, có mặt trong mọi ngành khoa học, mọi lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội trên khắp mọi miền đất nước và hội nhập với những nền KH&CN tiên tiến trên thế giới.

Tiếp nối truyền thống quý báu, nhiều thành tựu KH&CN ngày càng được quan tâm, nghiên cứu, ứng dụng, phổ biến và áp dụng sâu rộng trong thực tiễn, tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống, nâng cao dân trí, bảo tồn và phát huy những giá trị tốt đẹp của văn hóa, con người Việt Nam.

Trong bối cảnh cuộc cách mạng chuyển đổi số, lần đầu tiên tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, khoa học, công nghệ cùng với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số được đặt lên vị trí “là đột phá quan trọng hàng đầu” với những mục tiêu quan trọng, cụ thể cùng các giải pháp quyết liệt chưa từng có. Sự ra đời của Nghị quyết số 57-NQ/TW với những nội dung đi thẳng vào những vấn đề rất mới của thời đại như: Dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, blockchain, internet vạn vật (IoT), cơ chế thử nghiệm có kiểm soát các công nghệ mới… để thúc đẩy nhanh nhất, đưa các sản phẩm công nghệ mới, công nghệ chiến lược vào cuộc sống, chính là lời hiệu triệu, là mệnh lệnh đối với toàn thể đội ngũ trí thức, nhà khoa học trong nước và người Việt Nam ở nước ngoài, cũng như mọi tầng lớp Nhân dân tham gia nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ mới và chuyển đổi số nhằm phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Nghị quyết đồng thời cũng đặt ra những yêu cầu rất quyết liệt trong việc tháo gỡ các “điểm nghẽn”, rào cản về thể chế, cũng như đưa ra những giải pháp mạnh mẽ nhằm giải phóng sức sáng tạo của các nhà khoa học và người dân”, tạo nền tảng phát triển mạnh mẽ đất nước trong thời kỳ mới.