Vai trò của ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ đăng ký dự thi trực tuyến, xét tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT và hoạt động giáo dục trên địa bàn tỉnh Phú Thọ

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và truyền thông cùng với ngành công nghệ cao khác đã và đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội của thế giới. Việc ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin đã góp phần cải cách thủ tục hành chính, đổi mới công tác quản lý điều hành của hệ thống chính trị, phục vụ người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội; đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi người dân.

Đảng và Nhà nước ta luôn coi công nghệ thông tin và truyền thông là một trong những phương tiện khoa học, kỹ thuật quan trọng; đồng thời là ngành kinh tế mũi nhọn để thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ, xây dựng xã hội số, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Trong nhiều năm qua, Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế chính sách và tập trung nguồn lực để phát triển công nghệ thông tin, trong đó có việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách hành chính.

Công nghệ thông tin đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động của các cơ quan nhà nước. Vì vậy, việc thực hiện có hiệu quả các giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan nhà nước có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong giai đoạn hiện nay.

Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến góp ý của các sở giáo dục và đào tạo, cơ sở giáo dục đại học và các trường cao đẳng sư phạm với dự thảo Thông tư quy định về cơ sở dữ liệu giáo dục và đào tạo để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục đào tạo. Mục đích của việc xây dựng cơ sở dữ liệu về giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo, như công tác báo cáo, thống kê, giám sát, cảnh báo, dự báo và thanh tra, kiểm tra trong ngành giáo dục dựa trên nền tảng dữ liệu lớn và công nghệ số; đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số trong quản trị, quản lý ngành Giáo dục, góp phần xây dựng kinh tế số, xã hội số và chính phủ số theo định hướng của Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 của Chính phủ.

Trong những năm qua, Sở Giáo dục và Đào tạo đã thực hiện tốt công tác tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông (THPT) đảm bảo công bằng, khách quan và minh bạch tạo động lực, mục tiêu phấn đấu học tập cho học sinh, giúp lựa chọn ra những học sinh có chất lượng cao, cũng như thực hiện tốt việc phân luồng, hướng nghiệp cho học sinh.

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và truyền thông cùng với ngành công nghệ cao khác đã và đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội của thế giới. Việc ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin đã góp phần cải cách thủ tục hành chính, đổi mới công tác quản lý điều hành của hệ thống chính trị, phục vụ người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội; đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi người dân. Những năm gần đây mặc dù Sở Giáo dục và Đào tạo đã ứng dụng tốt công nghệ thông tin vào thực hiện công tác tuyển sinh vào lớp 10 THPT tuy nhiên vẫn còn có một số hạn chế nhất định như:

- Số lượng hồ sơ đăng ký dự thi nhiều dẫn đến các trường nhập hồ sơ trực tiếp vào phần mềm quản lý thi vẫn có xảy ra nhầm lẫn thông tin.

- Việc nộp nhiều hồ sơ, đi lại nộp giấy tờ trực tiếp dẫn đến phụ huynh phải đến liên hệ nhiều cơ quan chức năng, quá trình đi lại nhiều gây mất thời gian, tốn kém. Do đó cần thiết phải có sự liên thông trực tuyến giữa các loại hồ sơ, đáp ứng quá trình số hóa, chuyển đổi số hồ sơ trong giáo dục và đào tạo; giữa giáo dục, đào tạo và các cơ quan chức năng khác (như: Tư pháp; Ủy ban nhân dân xã phường; Ủy ban nhân dân huyện, thành, thị…); mục tiêu sau cùng là chuyển đổi số quốc gia.

- Học sinh và phụ huynh phải viết hồ sơ giấy nên vẫn có tâm lý mua nhiều hồ sơ một lúc để tránh sai sót khi điền thông tin, dẫn đến đôi khi hồ sơ mua thừa nhiều gây lãng phí không cần thiết.

- Học sinh sau khi được duyệt tốt nghiệp trung học cơ sở (THCS), thời gian chờ nhận giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời rất lâu hoặc sát ngày nộp hồ sơ tuyển sinh mới có, dẫn đến việc thiếu chủ động trong việc nộp hồ sơ. Nhưng nếu sử dụng phần mềm sẽ có sự liên thông về mặt kết quả giữa các trường THCS với Hội đồng tuyển sinh, học sinh đăng kí dự thi trên phần mềm tuyển sinh, nhập dữ liệu sau khi có kết quả xét tốt nghiệp THCS. Việc này, không chỉ tiết kiệm thời gian, kinh phí, tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh đăng ký dự thi, mà còn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo, thực hiện lộ trình số hóa.

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024 và năm học 2024 - 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo áp dụng Phần mềm hỗ trợ đăng ký dự thi trực tuyến, xét tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã thu được kết quả tốt, nhận được sự ủng hộ của người dân. Cụ thể:

1. Hiệu quả về kinh tế

Hệ thống phần mềm hỗ trợ đăng ký dự thi trực tuyến, xét tuyển sinh vào lớp 10 THPT là giải pháp hiện đại và hiệu quả, hình thức trực tuyến trên online, chi phí cho thực hiện các quy trình thấp, dễ thực hiện.

Hệ thống rất thuận lợi trong việc đăng ký tuyển sinh của học sinh (có thể ở trường, ở nhà,…), công tác quản lý của cán bộ quản lý các nhà trường và Sở Giáo dục và Đào tạo mà không phải mất kinh phí thực hiện, tiết kiệm thời gian, nhân lực và các nguồn lực khác trong hoạt động tuyển sinh.

Hiện nay, 100% các trường THCS (245 trường), các trường THPT (49 trường) trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã áp dụng phần mềm hỗ trợ đăng ký dự thi trực tuyến, xét tuyển sinh vào lớp 10 THPT vào công tác tuyển sinh (bắt đầu từ năm học 2023 - 2024).

2. Hiệu quả về kỹ thuật

Hiện nay vẫn chưa có hoặc có sản phẩm tương tự hệ thống phần mềm hỗ trợ đăng ký dự thi trực tuyến, xét tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Dữ liệu được bảo mật: Mọi thông tin về số báo danh, bài thi, số phách, kết quả... đều được bảo mật tuyệt đối mà vẫn đảm bảo các khâu tổ chức thi được giám sát.

Hệ thống phần mềm với hình thức trực tuyến và có khả năng cập nhật dữ liệu từ Excel hay tích hợp với các Module quản lý học sinh, điểm với cùng hệ thống cơ sở dữ liệu để kế thừa các dữ liệu về danh sách học sinh, kết quả học tập, hạnh kiểm,… của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo.

Các trường không phải cài đặt phần mềm: Hệ thống hoạt động trực tuyến trên các trình duyệt web, cán bộ quản lý kỳ thi sử dụng phần mềm thông qua tài khoản trực tuyến được cấp quyền theo đúng chức năng, nhiệm vụ trong mỗi kỳ thi. Các nhà trường không phải lo mất dữ liệu về kết quả kỳ thi: Do Virus hay hỏng phần cứng máy tính vì phần mềm được cài đặt tại Server của Sở Giáo dục và Đào tạo. Quản lý đồng thời các loại hình nhà trường: Chuyên và không chuyên.

Quản lý toàn vẹn kỳ thi: Từ bước đăng ký dự thi đến khi in kết quả, tất cả đều được thực hiện trên hệ thống phần mềm duy nhất, chung cho toàn Sở Giáo dục và Đào tạo.

3. Hiệu quả về xã hội và môi trường

Hệ thống phần mềm đã đáp ứng được những tính năng cần có trong một công cụ tuyển sinh hiệu quả từ thu hút người đăng ký, tổ chức thi cử, xếp lớp trong quá trình tuyển sinh đầu cấp.

Phần mềm có sự liên thông về mặt kết quả giữa các trường THCS với Hội đồng tuyển sinh, học sinh đăng kí dự thi trên phần mềm tuyển sinh, nhập dữ liệu sau khi có kết quả xét tốt nghiệp THCS. Việc này, không chỉ tiết kiệm thời gian, kinh phí, tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh đăng ký dự thi, mà còn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo, thực hiện lộ trình số hóa.

Hệ thống phần mềm chuyên môn hóa các khâu tổ chức: Cán bộ Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ cần tạo kỳ thi và nhập điểm quy đổi, các bước còn lại đều do các nhà trường thực hiện (đúng như quy trình tổ chức thi hiện nay) từng bước theo chu trình xử lý có sẵn của phần mềm. Chu trình xử lý này đảm bảo đầy đủ các bước cho một kỳ thi, thực hiện dễ dàng và chặt chẽ.

Hệ thống phần mềm giúp công tác bồi dưỡng, nâng cao kiến thức đội ngũ cán bộ, giáo viên tin học trong Ngành góp phần ứng dụng công nghệ thông tin vào đời sống cũng như công tác quản lý.

Giúp phụ huynh và học sinh thuận tiện trong việc tra cứu thông tin về kỳ thi, đồng thời dễ dàng nắm bắt số lượng hồ sơ đăng ký dự thi, từ đó có cơ sở thay đổi nguyện vọng đăng ký vào trường phù hợp không phải mất thời gian rút hồ sơ từ trường này mang nộp sang trường khác.

Hệ thống phần mềm không làm ảnh hưởng tới sức khỏe con người, môi trường tự nhiên.

Kết quả nghiên cứu của giải pháp đã được Sở Giáo dục và Đào tạo, các phòng giáo dục và đào tạo, các trường THPT, THCS và thí sinh sử dụng phần mềm hỗ trợ đăng ký dự thi trực tuyến, xét tuyển sinh vào lớp 10 THPT hàng năm (bắt đầu từ năm học 2023 - 2024).